Bijdrage van dr Andreas Yewangoe, voormalig voorzitter van de PGI  (Indonesische Raad van Kerken):

Sambutan bapak dr Andreas Yewangoe:

Berkaitan dengan 90 tahun Perki saya dan Nella menyampaikan Selamat. Kami berharap Perki masih akan tetap ada dan melanjutkan keberadaannya dalam tahun-tahun mendatang. 

Selama 90 tahun Perki telah membuktikan peranannya yang positip sebagai tempat pertemuan orang-orang Indonesia di perantauan, maupun orang-orang Belanda yang pernah di Indonesia. Perki bukan saja menyelenggarakan ibadah-ibadah dalam bahasa Indonesia, tetapi juga sebagai tempat pertemuan, tempat bernostalgia tentan Tanah Air, dan jangan lupa tempat menikmati aneka ragam makanan khas Indonesia yang sangat lezat itu. Di antara anggota-anggotanya ada yang hanya sementara saja, tetapi juga ada yang menetap. Itulah hebatnya Perki karena dia terbuka bukan saja bagi WNI tetapi juga yang non-WNI.

Kami (Nella dan saya) dua kali bermukim di Negeri Belanda yaitu pada 1976-1979 dan 1984-1987. Pada tahun-tahun itu kami menikmati kehadiran di dalam Perki. Kami juga ikut membantu dalam pelayanan firman dan pastoral sejauh yang dapat dijangkau. Tentu saja kami tidak dapat sepenuhnya membantu karena tugas utama kami adalah melanjutkan studi. Terutama di periode 1984-1987 kami bertiga yaitu Sumathana, Sutarman, dan saya berusaha untuk membantu semampu kami. Kami masih ingat dokter Purba yang waktu itu melanjutkan studi di Universiteit van Amsterdam bertindak sebagai Penetua tetapi juga menjadi "driver" apabila diperlukan. Tentu saja kami tidak bisa lupa Pak Wesley Purba dan Ibu, Pak Otis dan Ibu, dan semua kawan-kawan lain yang tetap melayani Perki bahkan hingga sekarang.

Dalam tahun- tahun terakhir sebahagian Perki menjadi anggota PKN dan sebahagian lagi tetap Perki. Kendati begitu kita tetap mengharapkan semua mereka yang pernah merasakan kesatuan dalam Perki tetap memelihara kesatuan jiwa sebagai orang Indonesia apapun kewarganegaraan mereka.

Kita tidak tahu apa yang terjadi di depan kita. Lebih-lebih lagi menghadapi pandemik Covid-19 yang kita belum tahu kapan berakhirnya. Namun kita yakin Tuhan Yesus adalah Tuhan atas perjalanan sejarah. Saya ingatkan kembali Tema Sidang Raya PGI ke-17 di Waingapu, Sumba Timur, November 2019 lalu: "Akulah Alpha dan Omega". Kepada Dialah kita bersandar dan memasrahkan diri. Dirgahayu PERKI. 

Salam kami dari Kupang, Andreas dan Nella.

Bijdrage van Andres Yewangoe, voormalig voorzitter van de Raad van Kerken Indonesië (PGI)

Voor 90 jaar feliciteren wij, Nella en ik, PERKI van harte. We hopen dat PERKI nog vele jaren zal blijven bestaan. Al 90 jaar bewijst PERKI zijn positieve rol als ontmoetingsplaats voor Indonesiërs in het buitenland, maar ook voor Nederlanders die in Indonesië zijn geweest. PERKI organiseert niet alleen diensten in het Indonesisch, maar ook ontmoetingen: Een plek om herinneringen op te halen. En daarbij de maaltijden, waar men een verscheidenheid aan heerlijke Indonesische specialiteiten kan nuttigen. Sommige PERKI-leden zijn tijdelijk, maar sommige ook permanent. Het is zo geweldig dat PERKI niet alleen openstaat voor Indonesische burgers, maar ook voor niet-Indonesiërs.

Wij (Nella en ik) hebben twee keer in Nederland gewoond, namelijk van 1976 tot 1979 en van 1984 tot 1987. In die jaren kwamen wij met genoegen bij PERKI. We ondersteunden in de dienst van het Woord en pastoraal, voor zover mogelijk. Natuurlijk konden wij niet volledig ondersteunen, want mijn hoofdtaak was toen de studie voort te zetten. Vooral in de periode 1984-1987 probeerden wij drieën, namelijk Sumathana, Sutarman, en ik zoveel mogelijk te ondersteuenen. We herinneren ons dokter Purba als oudering, die in die tijd zijn studie aan de Universiteit van Amsterdam voortzette, en zelfs als 'chauffeur' als dat nodig was. Natuurlijk kunnen we bapak Wesley Purba en zijn echtgenoot, bapak Oties en zijn echtgenooit Giok en alle andere vrienden die PERKI nu nog steeds dienen.

In de afgelopen jaren zijn sommigen van PERKI lid geworden van de PKN en sommigen zijn bij de vereniging PERKI gebleven. Toch hopen we nog steeds dat al degenen die eenheid in de PERKI hebben ervaren, nog steeds de eenheid van hun ziel als Indonesiërs zullen behouden, ongeacht hun nationaliteit.

We weten niet wat de toekomst brengt. Sterker nog, we worden geconfronteerd met de Covid-19-pandemie, waarvan we niet weten wanneer deze zal eindigen. We geloven echter dat Jezus Christus Heer is over de loop van de geschiedenis. Ik herinner u er nogmaals aan dat het thema van de 17e Grote Vergadering van de Raad van Kerken (PGI Sidang Raya) in Waingapu op Sumba, november 2019: "Ik ben Alpha en Omega". Het is op Hem waarop we steunen en ons overgeven.’’ Lang leve PERKI.

Met hartelijke groeten van Kupang, Andreas en Nella Yewangoe

Bijdrage van dr René de Reuver, scriba van de Protestantse Kerk

Vlammen zijn er vele, één is het licht,

licht van Jezus Christus, 

vlammen zijn er vele, één is het licht, 

wij zijn één in Christus.

Leden zijn er vele,

één is zijn kerk, 

wij zijn Christus’ lichaam, 

leden zijn er vele,

één is zijn kerk, 

wij zijn één in Christus.

(Lied 970, Liedboek, zingen en bidden in huis en kerk)

Zusters en broeders, 

De woorden van dit lied kwamen bij mij boven toen ik nadacht over uw 90ste verjaardag als PERKI gemeenschap in Nederland. Bij dit jubileum past natuurlijk een hartelijke gelukwens. Wij zijn oprecht blij dat u als PERKI al 90 in Nederland aanwezig bent. U bent niet alleen een aanwinst voor onze samenleving, maar ook voor de Protestantse Kerk! 

Onze contacten bestaan al 85 jaar, sinds 1935 dus. Deze jarenlange verbondenheid is in april 2018 bekroond met het toetreden van een aantal van uw gemeenten tot de Protestantse Kerk in Nederland als buitengewone gemeente. Andere PERKI gemeenten onderhouden een nauwe band met de lokale protestantse gemeenten. 

Ik herinner me nog heel goed het bijzondere moment waarop de stukken in de generale synode werden getekend. De opluchting was groot dat het gelukt was. Niet minder groot was de dankbaarheid van de synodeleden. Zij hebben dit moment ervaren als geschenk van God: Hij heeft ons aan elkaar gegeven. Het feestje na de vergadering, met prachtige Indonesische dans, heb ik ook nog scherp op mijn netvlies. Ik zal vast de enige niet zijn. 

Aan het besluit is veel vooraf gegaan. De negentigjarige PERKI-geschiedenis heeft u gevormd. Wij allen dragen het verleden met ons mee. De traditie waaruit we voortkomen en waarin we staan vormt en bepaalt ons. Vaak nog veel meer dan we ons bewust zijn. Zonder deze verankering zou ons levensscheepje en ons kerkschip weerloos zijn in de stormen van het leven. Tegelijk kan onze traditie ons in de weg zitten. Ons eenkennig maken, kopschuw voor anderen. Als Protestantse Kerk weten we hier alles van. Meer dan veertig jaar hebben wij erover gedaan om als hervormden, gereformeerden en lutheranen elkaar te vinden. Hierbij vergeleken is de weg die u ging om buitengewone gemeente van de Protestantse Kerk te worden kinderspel. Mijn voorganger, dr. Bas Plaisier zou u hier veel over kunnen vertellen. 

In juni jl heeft de generale synode van onze kerk het visiedocument Van U is de toekomst aangenomen. Hierin komt de roeping - en de struggle - tot eenheid volop aan de orde. Wij zijn kinderen van één Vader. We behoren tot hetzelfde gezin! We zijn aan elkaar geschonken. Dat het niet gemakkelijk is om kerkelijk echt één te zijn, weten we maar al te goed. Toch worden we hiertoe geroepen. Daarom is het heel waardevol om vandaag uw feest, de verjaardag van een lid van Gods gezin, van harte gezamenlijk te vieren.

Dr. René de Reuver

scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland

Bijdrage van dr Bas Plaisier:

Gedachten en wensen bij negentig jaar dienstbaarheid van de Perki voor de Indonesische gemeenschap in Nederland

Bij mijn weten heb ik voor het eerst van de Perki gehoord van mijn vriend dr Theo Kobong uit Tanah Toraja toen wij van 1977-1984 elkaars collega’s waren. Hij had na de oorlog in Nederland gestudeerd en veel gehad aan de gemeenschap van Indonesische studenten. Zijn enthousiaste verhalen zijn me bijgebleven. Bij de Perki had hij in de turbulente jaren na de onafhankelijkheid volledig Indonesiër kunnen zijn binnen de Nederlandse gemeenschap.

Zelf kwam ik in de jaren tachtig na onze terugkeer uit Indonesië maar heel sporadisch in aanraking met de Perki. Het bleef bij diensten in Delft en Den Haag. In die tijd ontstond ook de GKIN en was daar meer bij betrokken. Ik vroeg me in die jaren nogal eens af waarom de Perki en de GKIN niet veel meer samenwerkten. Ik kon het begrijpen vanwege het eigen karakter van beide organisaties: de meer kerkelijke wens van de GKIN en de losse kerkelijk inkadering van de ‘persekutuan’ van Perki. Maar ik bleef het eerlijk gezegd wel jammer vinden.

De periode waarin ik intensieve contacten kreeg, kwam jaren later toen ik gevraagd werd om voorzitter van de z.g. ‘Commissie van Drie’ te worden. Het ging daarbij juist om de elementen die mij vroeger al geïntrigeerd hadden: kan de Perki kerkelijk worden en daarbij volop recht blijven doen aan de wens om ‘persekutuan’ te zijn? Helaas bleek het niet mogelijk om gezamenlijk te kiezen voor één kerkelijke organisatie als onderdeel van de Protestantse Kerk in Nederland. Ik vond het pijnlijk omdat de betrekkelijk kleine Perki-afdelingen elkaar juist zo dringend nodig hebben. Ik wist hoe in onze gezamenlijke protestantse denominatie altijd het gevaar van versplintering en verabsolutering van de eigen ideeën dreigt. Gelukkig werd in onze commissie na een wat stroef begin, de verstandhouding tussen beide groepen beter en konden we tot een gemeenschappelijk rapport komen. Ik herinner me nog onze ontmoetingen met het moderamen van de Protestantse Kerk in Nederland waarbij uit nagenoeg alle Perki- gemeenten vertegenwoordigers aanwezig waren en de overeenkomst toegelicht en toegejuicht werd. De officiële bekrachtiging van het rapport en het ontstaan van de Protestantse Wijkgemeente Perki naast de vereniging Perki kon in de synodevergadering van 20 april 2018 tot stand komen. Ik denk hieraan met dankbaarheid terug: het gaf me een gevoel van opluchting en hoop voor de toekomst van beide Perki gemeenschappen. Ik kan het me bijna niet indenken dat uiteindelijk de gezamenlijkheid het niet wint van ideeën die de persekutuan van de Indonesische christenen in Nederland blijvend zullen verstoren.

De Perki heeft een belangrijke functie in ons land. Het is een plek om samen te zijn met broeders en zusters met een Indonesische achtergrond die hun liefde voor land, volk, cultuur en kerk in Indonesië met elkaar delen. Het is elke keer weer een voorrecht om elkaar tijdens de zondagse kerkdiensten te ontmoeten en de gemeenschap met elkaar te vieren. Dat er nu een Protestantse gemeente Perki is, kan zowel voor de leden van de Perki als voor de Protestantse Kerk in Nederland een verrijking zijn. We hebben elkaar nodig. De band die er tussen ons is door ons gemeenschappelijk geloof in Christus en onze jarenlange (soms zelfs eeuwenlange) verbondenheid is van grote waarde. In Indonesië heeft de Protestantse Kerk in Nederland een partnerschapsrelatie met meer dan 30 partnerkerken die verbonden zijn door deze gemeenschappelijke traditie. In het verleden maakte ik verschillende bijeenkomsten mee waarin we samen nadachten over zowel onze missie in Indonesië en Nederland, alsook over onze oecumenische opdracht wereldwijd. Ik herinner me dat we tijdens die vergaderingen in het eerste decennium van deze eeuw zochten naar mogelijkheden waardoor onze gemeenschappelijke traditie en visie ons zou kunnen verrijken en tot zegen zou zijn voor onze samenlevingen. Die vergaderingen waren overigens ook de plek om met elkaar ook over de pijnpunten uit de koloniale tijd te spreken. We probeerden die geschiedenis een plek te geven in onze zoektocht naar nieuwe toekomstige vormen samenwerking.

In het debat in Nederland over het koloniale verleden kan de stem van de Indonesische christenen in Nederland niet gemist worden. Er zijn te veel blinde vlekken bij de Nederlandse kerken en christenen waardoor we nog steeds niet in het reine zijn gekomen met het verleden. De Perki kan daarbij behulpzaam zijn – juist ook om het ‘ongeziene’ en dat wat vergeten is, aan het licht te brengen. Alleen op die manier kunnen we een volwassen en eerlijke communicatie hebben over wat in onze geschiedenis is voorgevallen.  

Ik wens de Perki toe dat de verschillende gemeenten die nu nog tegenover elkaar staan of elkaar ontlopen, een gezamenlijke weg zullen vinden. Zijn we het aan de jongere generatie niet verschuldigd om samen op te trekken en tot een zichtbare eenheid en persaudaraan te komen? Er is zoveel te doen: juist ook met het oog op de jongste generatie die opgroeit met een gescheiden erfenis waarvan ze weinig begrijpen. Dit kan voor hen een belemmering vormen om in te groeien in een hechte kerkelijke gemeenschap waarin Christus en zijn vergevende liefde centraal staat. 
Het zou mooi zijn als de brede Perki-gemeenschap met overtuiging meezingt met het indrukwekkende koor dat in deze maand bidt om eenheid: “O kom, o kom Immanuël, Heer maak ons één.” (https://www.youtube.com/watch?v=-8K1caO2ztg&feature=emb_logo)  

Dr Bas Plaisier, december 2020

Bijdrage van ds Sjaak van 't Kruis

PERKI leerde ik kennen in de periode dat ik werkte als secretaris van de Commissie Contact Molukse en Nederlandse Kerken. Ds. Henk Olde was in die periode verbonden aan PERKI. We liepen er beiden tegen aan, dat er weliswaar contacten waren tussen PERKI en de Nederlandse kerken en tussen Molukse kerken en Nederlandse kerken, maar die contacten liepen stroef. Natuurlijk, de contacten die er waren tussen de leden van de verschillende kerken, waren meestal allerhartelijkst, maar verder dan beleefde hartelijkheid kwam het vaak niet. Daar zijn en waren best oorzaken voor aan te wijzen. Bij PERKI had het er mee te maken, dat PERKI een vereniging is. Een vereniging heeft een andere structuur en een andere doelstelling dan een kerk. Ds. Olde heeft er van alles aan gedaan om ervoor te zorgen dat de relatie tussen de vereniging PERKI en de plaatselijke gemeente van hervormden of gereformeerden (die waren toen nog niet herenigd), een kerkelijke inbedding kreeg. Dat verhinderde niet, dat plaatselijke kerkenraden PERKI vaak beschouwden als huurder van het kerkgebouw en niet als partner. Ik heb me er altijd over verbaasd, dat wij Nederlanders, die de wereldzeeën bevoeren en koloniën hadden, zo terughoudend zijn naar mensen (christenen!) uit andere culturen. Bij de Indonesiërs gaat het dan ook nog om mensen waarmee al 400 jaar een relatie is. Heeft het misschien te maken met het feit, dat christenen in Nederland hun handen meer dan vol hebben aan de inzet om de eigen kerkelijke gemeenschap overeind te houden in deze geseculariseerde samenleving? Heeft het te maken met de grote druk die op mensen is komen te liggen in onze prestatiesamenleving? Ik heb op deze vragen (nog) geen antwoord. Het is niet vreemd dat mensen zich het meest thuis voelen bij de eigen, vertrouwde groep. Maar we doen onszelf en anderen te kort, wanneer we ook niet kennis willen nemen van wat er zich buiten onze vertrouwde groep afspeelt. Nederlanders zouden iets kunnen leren van de betekenis van persekutuan: gemeenschap. Het draait niet allereerst om ik, ik, ik, maar het gaat in de eerste plaats om ons samen, als gemeenschap. Gemeenschap zijn we niet alleen in onze nauw omgrensde omgeving, maar wereldwijd. PERKI verbindt ons met de grootste protestantse kerkgemeenschap in Azie. Het is van belang dat we die wereldwijde verbondenheid blijven oefenen. Een leerpunt voor ons, is dat we kunnen horen en zien, dat er ook kerken zijn die groeien. Nederlandse christenen hebben wel eens het idee dat zij behoren bij een langzaam verdwijnende groep. Christenen in Indonesie kunnen van de situatie in Nederland leren, dat het niet vanzelfsprekend is, dat er een groeiende kerkgemeenschap is.

Het belang van PERKI is, dat Indonesische christenen een plek hebben waar ze zichzelf kunnen zijn. Waar het kerkzijn een kleur en een smaak krijgen, die vertrouwd is. Een plek die past bij de achtergrond van de Indonesische cultuur.,

Hoewel dat van groot belang is en de waarde ervan niet kan worden overschat. wil ik het ook relativeren. Uiteindelijk is het belangrijkste van ons christen zijn niet gelegen in onze cultuur, of dat nu de Indonesische is of de Nederlandse. Het fundament van ons christen zijn ligt niet in onze cultuur of de taal die we spreken en zingen. De kern van ons christen zijn is Jezus Christus. Wij behoren toe aan Hem. Daarom hoop ik voor de toekomst, dat PERKI zich geroepen zal weten door Christus, om hier in Nederland gestalte te geven de verbondenheid met Hem. PERKI is, net als alle andere christenen in ons land geroepen om getuige te zijn van Gods liefde en van zijn barmhartigheid midden in deze samenleving. Zoutend zout en lichtend licht zijn voor de Indonesische christenen, maar ook voor alle andere broeders en zusters in dit land. Daarbij wens ik de jemaat PERKI van harte Gods zegen toe.

Ds Sjaak van ’t Kruis, advseur van het moderamen van de Protestantse Kerk in Nederland.

Bijdrage van pdt Henk Olde:

(Nederlands, zie hieronder)

Pengalaman dan pertimbangan PERKI 1930-2020

Persekutuan Kristen Indonesia di Negeri Belanda.

I.Sejak saya menjadi Pendeta PERKI berstatus aktif pada tahun 1990 hingga 1997, dan kemudian sebagai penasehat dan sampai sekarang sebagai anggota PERKI, ada satu kalimat yang saya pakai dalam doa yaitu: ‘dalam persekutuan yang diciptakan Tuhan’.

Dalam ucapan itu saya mengalami persekutuan dengan PERKI sebagai karunia Tuhan dalam RohNya. Serentak terasa persekutuan dalam PERKI sendiri, juga sebagai pemberian/ciptaan Tuhan.

II.Tujuan persekutuan itu ialah:

Sebagai persekutuan, aktif mendampingi setiap orang yang datang dari Indonesia dan tinggal di Negeri Belanda untuk sementara atau lebih lama.

Membangun persekutuan yang juga terasa dihadapan Tuhan saat diadakan Pemahaman Alkitab, dalam kebaktian dengan Baptisan dan Perayaan Perjamuan Kudus. Dengan kehadiran penatua dari pihak Gereja Protestan di Negeri Belanda, kebaktian-kebaktian dapat diadakan secara sah.

III.Yang pertama-tama menarik perhatian adalah bahwa sejak 1990 lebih dari 200 orang muda ikut katekisasi dan mengaku percaya. Dimulai di Amsterdam-Buitenveldert, Den Haag dan Amsterdan Zuid-Oost, dan kemudian juga di Arnhem, Utrecht, Almere dan Zwolle. Pada tahun 2018, diadakan pemberkatan Sidi di Rotterdam.

Satu hal yang selama 20 tahun belum dapat diatur adalah keanggotaan resmi gereja bagi anggota baru, meskipun mereka menerima kartu Baptisan dan kartu anggota Sidi yang resmi. Untuk sementara, secara insidental dicari jalan keluar sampai diterbitkan aturan dari pihak Gereja Protestan di Negeri Belanda.

Bahan katekisasi sekitar tahun 2000 dimuat dalam buku ‘Tujuh Langkah dalam pengalaman akan Firman Tuhan’ yang diterbitkan oleh Universitas Duta Wacana di Jogya.

IV.Perkembangan yang kedua adalah bahwa PERKI tidak lagi bergantung pada kehadiran Penatua dari pihak Gereja Belanda, tetapi mendapat kemungkinan meminta Penatua dari Majelis Jemaat tempat diadakan kebaktian tersebut, sebagai Penatua Khusus. (ik begrijp dit niet zo goed. Bij mijn weten werd voor een Penatua Khusus aangesteld een lid van de Protestantse kerk, tevens warga van de PERKI vereniging, vooral voor de bediening van sacramenten) Mereka ditugaskan mengembangkan ‘seksi PERKI’. Dengan rasa syukur saya mengingat nama-nama Penatua dan Diaken yang memenuhi tugas panggilan ini dengan inititip ?? dan setia. Satu ucapan yang secara khusus saya ingat ialah: ‘Heranlah saya bahwa Gereja Belanda interesan sekali dalam pelaksanaan tugas panggilannya’. (deze zin is niet helemaal goed, maar omdat het tussen aanhalingstekens staat, laat ik het zo)

V.Hal ketiga yang harus disebut di sini ialah, bahwa kebaktian yang pada mulanya (1930) diadakan secara insidental pada waktu Natal dan Paskah, sejak 1945 mulai bertambah jumlahnya. Pada tahun1990 diadakan sekitar 40 kebaktian setahun. Dengan adanya pendeta PERKI sendiri, jumlah kebaktian bertambah mencapai sekitar 250 setiap tahun. Serentak mulai muncul keinginan menjadi Jemaat dalam lingkungen Gereja Protestan di Negeri Belanda, hal mana terwujud pada tahun 2018.

VI.Hal yang sejak tahun 2000 selalu menjadi bahan diskusi adalah apakah PERKI harus diteruskan sebagai persekutuan atau sebagai Gereja. Diskusi ini muncul dikarenakan perkembangan sebagai berikut: pada waktu bertambahnya jumlah kebaktian, kebaktian kebaktian tersebut mencerminkan ciri Protestan. Mulai sejak Perang Dunia II telah muncul kelompok/persekutuan lain, antara lain Roma Katolik dan kelompok Evangelis. Itulah yang menjadi alasan Kedutaan Besar Republik Indonesia berinisiatif mendirikan B.K. UKIN (Badan Kerjasama Umat Kristiani di Negeri Belanda). Mereka mulai melaksanakan kebaktian Perayaan Natal serta Perayaan dan kebaktian dalam rangka Hari Kemerdekaan (17 Agustus).

VII.Dengan demikian PERKI terpanggil untuk berkembang sebagai Jemaat gerejani dengan tugas diakonal memberikan perhatian pada setiap orang dari Indonesia yang berada di Negeri Belanda, sementara maupun lebih lama. Atas dasar kebudayaan Indonesia ciri PERKI adalah Alkitabiah, terbuka dan ekumenis . Dalam suatu ‘cultural setting’ yang dapat didiskusikan terus menerus. Demikianpun gereja-gereja di indonesia pada umumnya.

Semoga dengan ucapan doa, kita langgeng membangun persekutuan yang diciptakan Tuhan

Pdt emeritus PERKI,  Henk Olde pada bulan Desember 2020.

Herinnering of overweging 1930 - 2020

90 jaar Persekutuan Kristen Indonesia di Negeri Belanda

I

Sedert ik (Henk Olde), predikant voor en van PERKI was, (1990 -1997 actief en nadien adviserend als emeritus tot 2011 en daarna als lid van PERKI tot op vandaag, werden in bijna elk gebed de volgende woorden gebruikt: 'dalam persekutuan yang diciptakan Tuhan'.

 ('in een gemeenschap/verbondenheid die door de Heer geschapen is')

Daarin beleefde ik persoonlijk telkens weer de verbondenheid met PERKI die door Gods Geest beleefbaar werd. En was beleefbaar dat onze gemeenschap/Persekutuan voor ons gezamenlijk ook een gave was door God geschonken..

II

De doelstelling van die 'persekutuan' was/is:

a. Als persekutuan present te zijn voor ieder die met Indonesische achtergrond of Indonesische roots voor langere of kortere in Nederland verblijft.

b. Deze persekutuan  ook beleefbaar te maken voor Gods aangezicht in Bijbelstudie, maar ook in Kerkdiensten, met bediening van Doop en Avondmaal. De ambtelijke verantwoordelijkheid werd altijd gedragen door de aanwezigheid van ouderlingen uit de Protestantse Kerk in Nederland.

III

Het eerste wat daarin opviel was dat er sedert 1990 vele catechisanten waren die belijdenis deden en/of gedoopt werden. Aanvankelijk in Amsterdam/Buitenveldert, Den Haag, Amsterdam Zuid-Oost. Later ook in Arnhem, Almere, Utrecht, Zwolle. In Rotterdam zelfs tot in 2018. Dan gaat het om minstens 200 tot 300 jongeren (en ouderen). Het bleef een discussiepunt waar die belijdende leden moesten worden ingeschreven, daarvoor werden incidenteel oplossingen gezocht in afwachting van een goede regeling in relatie tot de PKN. Wat we samen bespraken is in de jaren rond 2000 samengevat in het boekje Tujuh Langkah dalam pengalaman akan Firman Tuhan / zeven stappen in de ervaring aan Gods Woord. Uitgave Universitas Duta Wacana Yogya.

IV

De tweede ontwikkeling was dat we niet meer afhankelijk waren van ouderlingen die uit de Protestantse Kerk incidenteel aanwezig waren maar dat de Persekutuan (PERKI) de mogelijkheid kreeg om in het kader van de kerkorde van de PKN plaatselijk eigen ouderlingen te mogen laten bevestigen met speciale opdracht om de persekutuan te laten groeien van wijkactiviteit naar gemeente zijn. Dankbaar gedenk ik al die ouderlingen (en diakenen) die hun plaats in de plaatselijke kerkenraad dankbaar inhoud hebben gegeven. Een uitspraak van één van hen citeer ik: 'Ik wist niet dat de Nederlandse Kerk zo interessant was.'

V

Nog een derde opvallende zaak willen we noemen (er zijn er nog meer). Kerkdiensten waren in 1930 aanvankelijk incidenteel, met Kerst en met Pasen. Na 1945 nam het aantal toe. In 1990 ging het om 40 samenkomsten per jaar, maar toen in 1990 PERKI met hulp van de PKN een eigen predikant kreeg in, groeide het aantal legitieme kerkdiensten in 10 jaar tot rond 250 per jaar. Tegelijk ontstond de behoefte om een eigen gemeente te zijn binnen het kader van de Prot. Kerk in Nederland. Wat officieel zijn vorm gevonden heeft in het institueren van de gemeente/jemaat PERKI binnen de PKN in april 2018.

VI

Een spanningsveld dat nog bezig is zich uit te kristalliseren is dat tussen de eerste en tweede deel van de doelstelling (zie II). Dit veld kan als volgt worden omschreven: naarmate het aantal kerkdiensten toenam en het protestantse 'gezicht' van PERKI duidelijker werd groeiden er na de tweede Wereldoorlog ook andere groeperingen van organisaties van andersgezinden o.a. de Rooms Katholieke groep en meer evangelisch getinte groepen. Zo werd rond 1995 uit de kring van de Indonesische ambassade initiatieven ontplooit tot oprichting van de BK UKIN (Samenwerkingsorgaan van de Indonesische Christen Gemeenschap) Zij belegden de jaarlijkse Kerstviering die van de Ambassade uitging en de dankdienst rond de Indonesische nationale feestdag op 17 augustus. Zo staat de PERKI als geheel voor de keuze zich als kerkelijke gemeente verder te ontplooien en in te zien dat haar werk als vereniging door andere organen is overgenomen. Wel werd om juridische redenen in rond 2000 de verenigingsvorm gekozen.

VI

De gemeente PERKI zal zich verder moeten ontwikkelen met haar typische Indonesische karaktertrekken, als gemeenschapszin (gotong rojong dan musyawarah). Deze zal zich in haar diaconale trekken moeten ontplooien: actief vanuit de Indonesische groepen in de Nederlandse samenleving. Met andere woorden: in het kader van de Indonesisch culturele achtergrond is er sprake van een open Bijbels, oecumenisch karakter van PERKI. Net als van de Indonesische kerken in het algemeen.

Zo mogen we voortbouwen in het gebed ‘ in een gemeenschap/verbondenheid die door de Heer geschapen is. Dalam persekutuan yang diciptakan Tuhan!’

pdt Henk Olde, december 2020

Bijdrage van bpk Oties Latumaerissa:

KATA PENGANTAR Oties Latumaerissa

Segala Puji Syukur Kepada Yang Maha Kuasa yang memberi kesempatan Kesehatan dan kekuatan bagi kami semua. Banyak sudah tulisan-tulisan mengenai Persekutuan Kristen Indonesia (PERKI ), pada kesempatan ini saya mencoba menulis sekedar singkat. Sejarah terbentuknya Persekutuan, kapan dan dimana lahirnya, dengan demikian bagi saudara-saudara yang belum tahu menjadi jelas. Dapat dibaca pada halaman berikut ini.

Semoga dengan tulisan-tulisan ini memberikan manfaat yang luas bagi kita semua.

Mempelajari tulisan-tulisan yang saya ketemu saya peribadi merasa terpanggil untuk meneruskan apa yang telah dipelopori oleh kawan-kawan mahasiswa terdahulu. Karena i tu saya bersyukur bahwa kami semua bersama-sama sejak tahun 1967 / 1968 menghidupkan kembali Persekutuan Kristen di Belanda hingga kini. Dengan ini kami sampaikan terima kasih kami kepada Panitia Penyelenggara Perayaan/Peringatan Ulang Tahun yang ke Sembilan puluh, dan kami diberi kesempatan menulis sejarah singkat, dan kerjasama yang baik demi Persatuan dan Kesatuan PERKI di masa Depan

KARENA MASA DEPAN SUNGGUH ADA DAN HARAPANMU

TIDAK AKAN HILANG ( Amsal 23 : 18 )



SEJARAH  PERKI 90 TAHUN (Overzicht van de geschiedenis)

Sejarah Terbentuknya Perhimpunan Kristen di Belanda.

Dua tahun setelah Pemuda-pemuda Indonesia di Indonesia mengadakan SUMPAH PEMUDA di Negeri Belanda. Mahawisa sekelompok mendirikan satu Organisasi Gerejawi diberi nama I.C.J. tahun 1930: INDONESISCHE CHRISTEN JONGEREN

Untuk lebih jelas akan saya mengambil cuplikan dari sejarahnya I.C.J.:

PROGRAMMA van de KERSTREÜNIE der INDONESISCHE JONGEREN op het Kasteel HARDENBROEK bij Driebergen ( 24 - 27 December 1930 )

Woensdag 24 December

17:30 aankomst/opening 18:00 avondeten 9:45 Avondvergadering

Onderwerp: De Indonesische Christen Jongeren en het Politieke-Maatschappelijke leven in Indië door de heer St. G.Moelia oud lid van Volksraad van Nederlands-Indië.

Donderdag 25 December

8:00 Reveille, 9:00 Ontbijt, 10:30 Godsdienst, 13:00 Middageten,

15:00-16:00 Middagvergadering.

1. De taak van de Indonesische Christen Vrouw.

2. Korte verslagen

16:00 Thee & Spelletjes, 17:30 Avondeten, 18:30 Kerstfeestviering.

Vrijdag 26 December

8:00 Reveille, 9:00 Ontbijt 10:00 Vergadering

1. De Ind. Chr. Jongeren tegenover de zending en de groeiende Indonesische kerken, door de heer F.Lumannauw, cand. Hulpprediker

2. Pekerjaan kita di Indonesia oleh J.R.Caffin.

3. korte verslagen.

13:00 Middageten, 14.30 Middagvergadering

1. Een toepasselijk woord voor de Ind.Studerenden door de heer Wenas

2. PRACTISCHE BESLUITEN: Eventueel oprichting van de kring der INDONESISCHE CHRISTEN JONGEREN in HOLLAND (I.C.J.) Zaterdag 27 December 1930

Eerste brief van het bestuur (dalam bahasa Belanda):

Rondgezonden missive jan 1931

VEREENIGING INDONESISCHE CHRISTEN JONGEREN

JEKERSTRAAT 69w, AMSTERDAM-ZUID

AAN DE ZENDINGSVRIENDEN!

Het mag als algemeen bekend worden verondersteld, dat er veel jongelui uit den Indischen archipel in Holland komen studeeren, hoofdzakelijk in Universiteitssteden. Misschien treft het niet zoozeer ieders aandacht, dat het leven voor deze jongelui in Nederland vaak heel moeilijk is. Zonder geestelijke steun van familie en vrienden, zonder gezellig tehuis, in een voor hen vreemde maatschappij, voelen ze zich dikwijls eenzaam. En daar zij door hun Oosterschen aard zich niet gemakkelijk aansluiten, hebben de goed bedoelde pogingen van sommige Hollandsche medestudenten of families, om hen in hun kring op te nemen, meestal weinig resultaat. Het hoeft geen nader betoog, dat uit dezen toestand vele moeilijkheden en gevaren voor hen voortvloeien.

Na veel voorbereidenden arbeid is, Kerstmis 1930, opgericht, de vereeniging ‘Indonesische Christen Jongeren’, gevestigd in het Kasteel ‘Hardenbroek’. Deze vereeniging bestaat uit een dertigtal Christelijke jongelui van inheemsche afkomst (uit Batak, Minahasa, Ambon, Java enz.) en heeft ten doel om den onderlingen band te versterken, elkander geestelijk op te bouwen en om de nieuw uit Indië aankomende landgenooten, van welke richting ze ook mogen zijn, met raad en daad bij te staan, t.w. door ze van boord af te halen, behulpzaam te zijn in het zoeken van een tehuis, hen daarna geregeld te bezoeken en met de Christelijke feestdagen in gezellige samenkomsten bijeen te brengen.

Zooals ieder kan nagaan, zijn de financiëele opofferingen, aan dezen arbeid verbonden, voor dezen kleinen kring wat zwaar, temeer daar de grootendeels studeerende jongelui financiëel nog afhankelijk zijn van hun ouders.

In de overtuiging, dat hier werkelijk een belangrijk zendingswerk te verrichten valt, wenden wij ons met vrijmoedigheid tot de Christenen in Nederland en Ned. Oost-Indië om hun zedelijken en financiëelen steun.

Men kan ons in dit werk steunen door zich op te geven als begunstiger. Postgiro-rekening No. 7477 van den heer Dr. H. C. Rutgers ‘Kasteel Hardenbroek’, Driebergen. Het Bestuur: S. NIMPOENO, voorzitter en T. H. LIM, secretaris.

Periode tahu 1945 hingga 1963

Periode ini kegiatan I.C.J tidak lagi aktif selesaikan studinya masih berada di Belanda. Tahun 1945 Indonesia Memproklamasikan Kemerdekaan kemudian tahun 1957/1958 berusaha mengembalikan Papua ke Republik Indonesia

Tahun 1963 Penyerahan Papua kepada Republik .

Pada tahun itu kami Mahasiswa Terutama Kristen di seluruh Eropah di Barat/Timur bulan Agustus tanggal 27 tahun 1963, diperbolehkan datang ke Belanda,dan kami berkumpul di Driebergen selama beberapa hari, bertemu saudara2 kita pendiri I.C.J.. Periode 1964 bulan agustus tanggal 11 kembali kami berkumpul mengadakan pertemuan sidang pertama setelah berapa tahun kemudian. Dari sini kami beri nama organisasi i ni dengan nama Perhimpunan Pemuda Kristen Indonesia.

Periode tahun 1967/1968 dengan adanya peristiwa Praagse Lente kami berempat, antara lain saudara Nolly Lumenta, Gunawan Hutauruk, Syarif Wiranatakusuma, dan saya sendiri, tiba di Utrecht beberapa bulan, kemudian bergabung dengan teman2 mahasiswa di Uilenstede, yang beragama Kristen. Disinilah kami bukan mendirikan Organisasi Persekutuan yang baru tetapi menghidupkan kembali Perhimpunan Pemuda Kristen sejak tahun 1930 yang sudah ada. Disini kami bentuk badan Pengurus pertama dengan pimpinan ketua pertama saudara Tan Koen Gie. Sementara waktu Kami beribadah di rumah2 kawan2 mahasiswa di Uilenstede. Kemudian kami diberi ranan di Konsulat Indonesia di Braghuizestraat Banyak sekali peminat yang bergabung dengan kami. Kebanyakan dari mereka adalah saudara-saudara keturunan Tionghoa yang datang dari Indonesia setelah G 30 S di Indonesia

Pada tahun 1978 /1979 kami pengurus di minta datang ke K.B.R.I oleh Duta Besar R.I.. Kami penuhi panggilan Duta Besar Kami perkenalkan diri dan kemudian menceriterakan kegiatan kami, siapa kami, dan organisasi kami. Tiba2 Duta Besar mengatakan bahwa Beliau mendengar dari pihak organisasi lain dan menanyakan kami apakah PERKI ini adalah bagian dari satu organisasi Terlarang di Indonesia bernama BAPERKI. Kami mengerti dan tak ragu, kebetulan salah satu dari kami, ibu Roembi Mulia, dan juga anggauta I.C.J. membawa dokumen dan dipertunjukkan kepada Duta Besar, dan menceritrakan I.C.J. ini berdiri dua tahun sesudah Sumpah Pemuda bulan Oktober tahun 1928, ialah pada tanggal 27 Decembar 1930. Kemudian Duta Besar menyampaikan maaf bahwa ini adalah kesalahan informasi.

Periode tahun 1930 sampai dengan tahun 1970 suasana merupakan suasana dibawah Pergaulan Mahasiswa yang Belajar di Luar Negri Eropa Barat dan Eropa Timur. Dan tidak mengalami banyak problem apapun, Selain mengadakan tugas Pelayanan Rohani Juga kami tak Lupa memperkenalkan Kebudayaan Indonesia kepada Eropa dimana kami berada dan yang ikut berpartisipasi juga kawan2 yang beragama Islam dan lain2. Ikut mengisi Kebaktian bila diminta ke Gereja2 Belanda, Jerman, Inggris dan dimana kita berada, kemudian Kesenian, Tarian Indonesia, ikut dengan Pawai Mobil hias dll..

Periode tahun 1970 - 1990

Nama Persekutuan Pemuda Kristen diganti menjadi PERSEKUTUAN KRISTEN INDONESIA pada sekitar tahun 70 puluhan disidang PERKI EROPA di Inggris. Disana pula diciptakan LOGO PERKI. Dengan bertambahnya anggauta PERKI waktu itu maka PERKI bermaksud memperluaskan jaringannya dan melihat bahwa pada waktu itu kebanyakan anggauta, tidak lagi hanya mahasiswa tapi kebanyakan keluarga-keluarga yang datang dari Indonesia.

Dengan demikian;

1. Tahun 1978 anggauta2 berdomisili di Zuidoost dengan persetujuan sesepunya PERKI Buitenveldert mendirikan PERKI di ZUIDOOST

2. PERKI Zuidoost perluaskan sayapnya ke Almere menjadi PERKI Almere.

3. Buitenveldert ke Zwolle mendirikan PERKI Zwolle

4. Den Haag Juga Meluaskan Bidang Kerjanya ke Utrecht dengan nama PERKI Utrecht.

5. Juga Rotterdam adalah bagian dari Den Haag: PERKI Rotterdam

6. Arnhem juga tetap berada dengan nama PERKI ARNHEM.

Dengan luasnya PERKI menjadi delapan, mulai kita berpikir agar PERKI menjadi satu Organisasi ber-Badan Hukum yang resmi dan tercatat di Kamer van Koophandel di Belanda. Dan dengan bantuan para Pendeta2 Indonesia yang belajar di Kampenbersama Pengurus Perki2 kami bersama2 mereka menyusun Anggaran Dasar dan Anggaran Rumah tangga.

Kemudian dibentuk juga satu Badan yang bertanggung jawab atas Organisasi Perki bila ada hal2 yang tidak tersangka dan yang diberi nama Stichting Steun Perki (S.S.P.)

Periode tahun 1970 - 1990.

Berdatangan beberapa Gereja dari Indonesia antara lain gereja2 Pingster juga tumbuh pesat antara lain GUK Gereja Utusan Kristus, kemudian ada Gereja yang terbentuk dengan Nama G.K.I.N. yang tadinya adalah anggauta Persekutuan PERKI. Akibatnya kebanyakan anggauta PERKI berpindah ke Gereja tersebut diatas

Periode tahun 1976 - 1990

PERKI berangan2 mempunyai seorang Pendeta yang memimpin Umat Gereja yang datang dari Indonesia dan dari bermacam2 Gereja di Indonesia antara l ain dari, Gereja Jawa, dari Maluku Gereja Injili Maluku, dari Tanah Batak H.K.B.P. dari Manado, dari seluruh pelosok Tanah Air. Maka dapatlah kami seorang Pendeta dari Gereja di Zwolle untuk/dari PERKI di Belanda bapak Henk Olde yang juga berpengalaman sebagai Misionaris di Indonesia. Juga dibantu oleh dua pendeta asal Indonesia Marla Huliselan, dan Ida Pattinama.

Periode tahun 1990 - 2007 (masa depan PERKI)

PERKI berkeinginan diakui sebagai satu Gereja oleh Gereja2 di Negeri Belanda. Mulanya pada tahun 2007 bersama Gereja2 di Belanda menganjurkan untuk membentuk satu badan gerejawi ialah Classis Ternyata tidak segampang yang kita harapkan. Sejak tahun 2013 dan tahu 2014 kelihatan tidak lagi kekompakan dalam kerja sama dalam organisasi. Mulailah kelihatan beda pendapat, maka terjadilah pergesekan dalam organisasi. Ahirnya dari Kedelapan PERKI tadi, empat PERKI (Fractie A) Buitenveldert, Den Haag, Rotterdam dan Utrecht, mengambil keputusan berpisah dari empat PERKI ( Fractie B) lain Zuidoost,

Almere, Arnhem, Zwolle.

Periode Tahun 2014 - 2018.

PERKI Fraktie A pada periode tersebut ,berusaha agar mendapatkan pengakuan sebagai Gereja oleh PKN. Tahun 2018: pada tanggal 20 bulan April tahun 2018 di Sidang Sinode Gereja-Gereja yang tergabung dalam Protestantse Kerken Nederland menyampaikan pengakuan kepada PERKI (Fractie A) sebagai JEMAAT PROTESTAN PERKI NEDERLAND. Achir kata dan teriakan hati nurani.  Ada yang senang karena sudah ada pengakuan, tapi ada pula yang sedih karena tidak lagi kita pada yang kita harapkan ialah Persekutuan, tapi Perceraian. Saya pribadi sungguh sangat sedih. Tapi janganlah kita putus asa tapi, semoga dengan kita bersama-sama merayakan peringatan berdirinya PERKI yang ke SEMBILAN PULUH tahun,  kesempatan ajak-mengajak saudara-saudara yang lain. Inilah Kesempatan Terbaik dan marilah bersama-sama melupakan yang sudah lalu dan marilah kita bersatu kembali.

T U H A N  B E S E R T A  K I T A

Oties Latumaerissa, december 2020

Bijdrage van bpk Wesley Purba (PERKI afdeling Zuid-Oost):

"Pengharapan sesudah 90 tahun PERKI"

Saya memulai untuk menguraikan kehadiran ditengah-tengah Persekutuan Kristen Indonesia(PERKI).

Pada tahun 1975 saya diperkenalkan oleh bapak Pdt.A.Hofman kepada komunitas PERKI Amsterdam Zuidoost(Bijlmermeer)dalam ibadah minggu yang dipimpin bapak Pdt.O.E Ch.Wuwungan. Semenjak itu saya merasa dekat dengan persekutuan dimana dapat bersekutu dengan orang-orang setanah air diperantauan. Kemudian saya actief dan menjadi badan pengurus setempat. Tahun-tahun berikutnya duduk dalam kepengurusan bersama yang saat ini disebut; Badan Pengurus PERKI Di Negeri Belanda. 

(BPPNB). Sangat merasa senang dan tetap semangat untuk melakukan tugas-tugas yang diberikan, sehingga pada masa-masa yang begitu indah tentang kebersamaan PERKI-PERKI sangat terasa dan mengembirakan sekali, terutama kebersamaan dengan PERKI Amsterdam Buitenveldert dikarenakan kedekatan tempat dapat saling mengunjungi ibadah minggu yang bergantian dan kegiatan lainnya.

Kebersamaan itu dapat dirasakan sehingga bila menghadiri pertemuan PERKI Se-Eropa yang diselenggarakan 2(dua) tahun sekali ditempat yang ditentukan, PERKI Belanda dapat hadir dengan jumlah yang banyak dibanding dengan utusan-utusan PERKI-PERKI lainnya yang tergabung dalam PERKI Se-Eropa,

kebersamaan itu dapat dirasakan dengan sukacita.

Itulah sebabnya saya kembali lagi kepada judul diatas"Pengharapan sesudah 90 tahun PERKI"lalu bagaimana kita menyikapi untuk melangkah sesudah 90 tahun PERKI yang kitai cintai kedepan untuk mampu menciptakan menuju"Kesatuan dan Kebersamaan"dengan kebulatan dan kesepakatan bersama menuju masa depan PERKI untuk bersekutu dan melayani dalam satu kebersamaan yang harmonis demi generasi millenial, karena generasi millenial adalah bahagian penentu kemajuan dan keberhasilan persekutuan selanjutnya, sehingga nama Persekutuan Kristen Indonesia(PERKI)tetap ada seterusnya. (Karena masa depan sungguh ada, dan harapanmu tidak akan hilang(Amsal 23:18).PERKI.

Masalah yang terjadi mari kita lupakan dan mari masuk kedalam peluang dan terobosan-terobosan baru untuk membangun kehidupan persekutuan kita, sebab itu marilah kita membuka hati untuk berbuat yang terbaik demi masa depan persekutuan kita.

Tentu untuk mencapai keberhasilan yang kita harapkan bersama, kita harus kerja keras dengan dasar keyakinan bahwa kita bisa melakukan"Kesatuan dan Kebersamaan"dengan mengandalkan kerendahan hati dan takut akan Tuhan karena persekutuan kita ada dalam penyertaanNya hingga PERKI 90 tahun.

Karena tujuan kita adalah memuliakan dan membesarkan kemulianNya melalui persekutuan dimana kita berada dalamnya.

PERKI Belanda saat ini dan kedepannya bukanlah unsur bahagian tertentu tetapi hadir untuk menciptakan"Kesatuan dan Kebersamaan"yang membuahkan kebaikan-kebaikan dalam bersekutu sebagai gereja Tuhan.

PERKI Belanda tentu mempunyai tujuan, begitu juga saya menyampaikan tentang"Kesatuan dan Kebersamaan"agar PERKI di negeri Belanda dapat mewujudkan akan harapan kita bersama, karena apa yang kita bangun bersama sebagai persekutuam yang memiliki dan memelihara seperti rumah sendir. Karena PERKI sebagai organisasi kemasyarakatan atau sebagai gereja yang sudah 90 tahun ini bolehlah melihat lebih dalam bagaimana dan apa yang akan ditempuh kedepan melihat perkembangan zaman modern saat ini,karena kita harus ikut serta dalam perobahan dan kemajuan agar PERKI tidak ketinggalan dalam pertumbuhan dan pembaharuan sebagai persekutuan melalui wadah PERKI kedepan dapat berkontribusi sebagai suatu persekutuan yang melayani baik dalam tubuh PERKI sendiri dan luar.

Maka langkah bersama sebagai pengurus PERKI-PERKI harus mengkonsolidasikan anggota dengan memberi informasi secara berkala tentang keinginan bersama dalam"KESATUAN"agar kita dapat membangun dan mempertinggi rasa tanggung jawab dalam persekutuan, agar kita dapat memperlihatkan kepedulian terhadap situasi dan keberadaan persekutuan yang akan menuju kearah"Kesatuan dan Kebersamaan"tersebut sesuai dengan harapan bersama. Karena PERKI organisasi masyarakat Indonesia tertua di Belanda sudah berusia 90 tahun seharusnya PERKI mempunyai kemampuan yang dibanggakan, terutama dalam pelayanan sebagai panggilan untuk; bersekutu, bersaksi dan melayani bersama memuliakan Jesus Kristus yang telah membentuk Persekutua Kristen Indonesia(PERKI).

Karena dengan usianya tersebut seharusnya sudah kaya dengan pengalaman yang dapat melakukan tugas panggilan tersebut untuk mencapai tujuan serta misinya. Sejarah PERKI yang berusia 90 tahun ini, kita harus renungkan bersama untuk membangun masa depan, karena pengamatan saya akhir-akhir ini keterbukaan itu belum menjadi harapan setiap anggotanya, oleh karenanya PERKI-PERKI hendaknya memberikan

banyak informasi baik tentang pelayanan-pelayanan gerejawi secara lengkap untuk memenuhi kebutuhan anggota, terutama masa pandemi Covid 19 saat ini,sehingga anggota tidak merasa hilang dari kehidupan persekutuan, sehingga masa yang dijalani hingga 90 tahun ini mempunyai kenangan dan arti barharga yang tak dapat terlupakan. Itulah sebabnya dengan usia 90 tahun saya melihat kedepan, timbul dalam hati untuk mengajak kita semua agar bersatu menuju"Kesatuan dan Kebersamaan"mari kita bersama melihat kedepan, tidak usah takut, tetap percaya bahwa tuntunan tangan Tuhan tetap menyertai untuk tujuan baik dan mulia ini, karena kita dapat dipersatukan kembali karena firmannya berkata; Tetapi buah Roh ialah;kasih,sukacita,damai sejahtera,kesabaran,kemurahan,kebaikan,kesetiaan.

(Galatia 5:22-23). Bila kita dapat bersatu kembali itu adalah satu hakekat yang mulia, karena kita tidak tahu rencanaNya, tetapi firmanya berkata; Berserulah kepada-KU, maka AKU akan menjawab engkau dan akan memberitahukan kepadamu hal-hal yang besar dan tidak terpahami, yakni hal-hal yang tidak kau ketahui (Jeremia 33:3). Bila kita satu dalam upaya menuju"Kesatuan dan Kebersamaan"kita sepakati bersama maka akan menjadi kenyataan yang sangat berguna dan mulia bagi PERKI. Saya mengajak PERKI berdoalah meminta pertolongan Tuhan agar usaha kita untuk dipersatukan kembali menjadi satu tubuh persekutuan bersama yang kita cintai ini.

Tentu ada hal-hal yang dihadapi untuk kembali bersatu, tetapi bila kita sepakat bersama-sama ambil bahagian untuk memulai mengarahkan serta mengajak menuju"Kesatuan dan Kebersamaan"menuju masa depan yang baik, maka tidak ada lagi pertanyaan dan pra-sangka buruk terhadap persekutuan yang kita cintai.Karena itulah keinginan saya dengan kerendahan hati agar"Kesatuan dan Kebersamaan"kita kiranya turut bersama menjadi pelaku untuk tujuan yang mulia ini sehingga menjadi satu tubuh dalam persekutuan yang kita bangun bersama, sehingga dapat menyatakan begitu besar kasih karuniaNya sehingga PERKI berusia 90 tahun hadir membangun pertumbuhan persekutuan melalui kesaksian serta pelayanannya.Tuhan mua kita duduk berdampingan dan bergandeng tangan bersama dalam satu persekutuan yang dianugerahkanNya untuk kedamaian.Itulah sebabnya saya tidak ingin menguraikan hal-hal yang terjadi beberapa tahun ini, karena uraian saya adalah menghendaki bagaimana kita bisa sebagai suatu persekutuan yang mempunyai kedamaian sehingga kita dapat bersatu kembali sebagai Persekutuan Kristen Indonesia(PERKI)di Negeri Belanda bersama-sama melangkah menuju masa depan yan baik, karena masa depan generasi millenial

adalah harapan dan masa depan kita bersama. Tujuan kita bersama adalah untuk merangkul bukan memukul, kita saling menyayangi karena kita pasti sependapat bahwa kita mencari solusi dan bukan simpati, karena tugas-tugas kita adalah menuju"Persekutuan dan Kebersamaan"kita dalam mengaminkan usia PERKI ke 90 tahun, sebab saya yakin bahwa anggota jemaat menunggu apa langkah-langkah untuk bersatu menuju masa depan PERKI.

"Kesatuan dan Kebersamaan" itu sangatlah INDAH.

Tulisan ini saya uraikan karena kecintaan saya pada Persekutuan Kristen Indonesia(PERKI) yang sudah berusia 90 tahun.

"DIRGAHAYU KE 90 TAHUN" Tuhan memberkati.

Diemen, 3 Desember 2020              Teriring salam dan doa, Wesley.Purba

Bijdrage van ds Burret Olde: preek over 90 jaar PERKI

Preek voor het jubileum ’90 jaar PERKI’ voor de online-uitzending op 27 dec 2020

Bahasa Indonesia: silakan melihat di bawah

Gemeente van onze Here Jezus Christus, Jemaat PERKI yg terkasih dalam nama Tuhan Yesus Kristus,

29 juni 1930: ‘Op een studeerkamer in het eerbiedwaardige gebouw van de Ned.Zendingsschool te Oegstgeest zaten vier Indonesische Christen Jongeren bij elkaar. ….Het resultaat van deze bespreking is de vorming van de Kring van Indonesische Christen Jongeren in Nederland.’

terugblik op 24-27 dec. 1930: ‘Deze kerstreünie zal zeker in de herinnering van alle deelnemers blijven, en zij mag worden aangemerkt als een bijzondere gebeurtenis in het leven van de hier te lande aanwezige Indonesiërs. Wij zijn op Hardenbroek bij elkaar gekomen, wij, menschen van verschillende rassen en talen en niet eenmaal is gedurende de reüniedagen de harmonie verstoord. We hebben iets van de heerlijkheid der broederschap in Christus gevoeld.’

Wat is er toen met kerst gebeurd? De geboorte van…..PERKI, Persekuatuan Kristen Indonesia di Belanda. Met het kerstfeest. Ook nu in 2020, vieren we de geboorte van Gods genade, Jezus Christus. Vandaag vieren we een dubbele geboorte: de geboorte van onze Heer en Heiland, Jezus Christus en de geboorte van PERKI.

Dankbaar mogen we zijn. Laten we God vandaag danken voor de geboorte van Jezus Christus, het Licht der wereld. Zoveel genade en liefde gegeven in het kerstkind, voor ons, mensen.  Dankbaar mogen we zijn dat met kerst 1930, in spoor van Jezus Christus, jonge Indonesiërs, de vereniging Indonesische Christen Jongeren hebben opgericht. Persekutuan Kristen Indonesia. Het eerste bestuur bestond uit bapak S. Nimpoeno, bpk Paul Tindas, bpk T.H.Lim, dr T.Mulia, bpk Frits Harahap, zuster Pelengkahu, bpk G.Kaligis, bpk Paul Naingolan, bpk G.Silitonga en bpk Thai Tobing. PERKI, nu al 90 jaar actief in Nederland.

Amsal 23 : 18: Karena masa depan sungguh asa, dan harapanmu tidak akan hilang.

Spreuken 23 vers 18:  Waarlijk dan is er toekomst, en jouw verwachting wordt niet afgesneden.

N.a.v. Spreuken stel ik u twee vragen:

1. Heeft PERKI toekomst wanneer PERKI niet bouwt op basis van de geschiedenis?

2. Wat is de waarde van de PERKI-geschiedenis wanneer je niet bouwt aan de toekomst?

De kring van Indonesische Christen Jongeren wilden

1. onderlinge band, omdat zij hier in Nederland, in den vreemde, hun familie en Indonesische cultuur zo misten 2. geestelijke opbouw van deze jonge mensen 3. elkaar met raad en daad bij staan, waar je uit Indonesië ook vandaan bent gekomen

Bpk Kaligis schrijft hierover: Tugas dan persekutuan teb adalah: menjemput para pendatang baru dan Indonesia dipelabuhan. Membantu mencari pondolcan, menunjukkan jalan dan cara tentang hidup di perantauan yang berhawa dingin seperti di Negeni Belanda ini, serta memberikan bantuan dimana perlu.

De eerste generatie Christen Jongeren hebben op grond van hun geschiedenis, Indonesische identiteit en cultuur gebouwd aan hun toekomst in Nederland. Dat was in de jaren vlak voor de Tweede Wereldoorlog en vlak voor de Onafhankelijkheid van de Republiek Indonesia in 1947 spannend, erg spannend. De eerste generatie Christen Jongeren hebben gebouwd aan hun toekomst in Nederland en in Indonesië op basis van hun geschiedenis en identiteit. Hun identiteit als Indonesiër en hun identiteit als christen.

De ICJ was een ontmoetingsplek. Deze jonge mensen waren elkaar tot steun en kregen steun van de Nederlandse Studenten Vereniging en anderen. Na een aantal jaren wilde de ICJ natuurlijk het kerstfeest vieren. Later werd ook het Paasfeest gevierd. Of men nou christen of niet-christen was:  men vierde samen. Als Indonesiërs kwam men bijeen. Zo heeft de eerste generatie PERKI-christenen gebouwd aan haar toekomst in Nederland. Op basis van de geschiedenis, identiteit en het christelijk geloof.

Er vond groepsvorming plaats, in de jaren zeventig gemeentevorming: de studenten vormden gezinnen, de groep groeide. Het begon in Amsterdam-Buitenveldert. In allerlei steden kwamen groepen PERKI, die kerkdiensten gingen organiseren. U kunt het allemaal nalezen op de website www.jemaatprotestanperki.nl en in ons jubileumboek. Nu kennen we in 9 steden vier kerkgemeenten en vijf groepen.

Amsal 23 : 18: Karena masa depan sungguh asa, dan harapanmu tidak akan hilang.

Spreuken 23 vers 18: Waarlijk dan is er toekomst, en jouw verwachting wordt niet afgesneden.

N.a.v. Spreuken stel ik u twee vragen:

1. Heeft PERKI toekomst wanneer PERKI niet bouwt op basis van de geschiedenis en identiteit?

2. Wat is de waarde van de PERKI-geschiedenis wanneer je niet bouwt aan de toekomst?

Als iemand in Indonesië jou op straat ontmoet, vraagt hij of zij altijd: Dari mana? Ke mana?

Dari mana, dat is dezelfde vraag als ‘wat is jouw geschiedenis, wat is jouw identiteit?’

Ke mana, dat is dezelfde vraag als ‘wat is jouw toekomst, waar baseer jij je toekomst op?’

Prof. Verkuyl signaleerde bij PERKI hetzelfde als de eerste generatie in 1930:PERKI moet 

1. een thuis voor studenten zijn

2. een oefenterrein voor de Indonesiërs van al die verschillende eilanden: hier in Nederland om elkaar ontmoeten en versterken

3. servicestation om de maatschappelijke problemen op te lossen. Pastoraat en diaconaat.

Prof Verkuyl was een groot zendingsman vanuit de Nederlandse kerken in Indonesië, Johannes Verkuyl was een grote steun voor PERKI in Nederland, net als anderen zoals ds Auke Hofman en ds Henk Olde. De generatie PERKI in de jaren zeventig en tachtig bouwde met prof Verkuyl aan de toekomst op basis van de geschiedenis en de identiteit: De identiteit als Indonesiër en de identiteit als christen. Prof. Verkuyl steunde de onafhankelijkheidsstrijd van de republiek Indonesië, ook al was de Nederlandse regering niet blij met die steun van Verkuyl. Prof. Verkuyl voedde de generaties van PERKI o.a. met het boek ‘Aku percaya’ Het ’Credo’ van het christelijk geloof.

Zo heeft de generatie PERKI-christenen, met mensen als Johannes Verkuyl en Auke Hofman, in de jaren zeventig, tachtig en negentig gebouwd aan haar toekomst in Nederland. Op basis van de geschiedenis, identiteit en het christelijk geloof.

Nu is het kerst 2020. De wereld is in nood. Getroffen door het corona-virus. Zowel in Indonesië en in Nederland zijn er veel slachtoffers. Deze onverwachte ziekte verspreidt zich nog steeds over de wereld. De vaccins zijn ontwikkeld en worden nu gegeven. We hopen en bidden dat het virus hierdoor overwonnen wordt.

Nu is het kerst 2020, PERKI bestaat 90 jaar

Amsal 23 : 18: Karena masa depan sungguh asa, dan harapanmu tidak akan hilang.

Spreuken 23 vers 18: Waarlijk dan is er toekomst, en jouw verwachting wordt niet afgesneden.

N.a.v. Spreuken stel ik u twee vragen:

1. Heeft PERKI toekomst wanneer PERKI niet bouwt op basis van de geschiedenis en identiteit?

2. Wat is de waarde van de PERKI-geschiedenis wanneer je niet bouwt aan de toekomst?

Dari mana? Ke mana?

Wij, jemaat Protestan PERKI moeten op dezelfde manier werken aan onze toekomst, zoals de eerste generatie ICJ deed, zoals de generaties in de jaren zeventig, tachtig en negentig deden:

Op basis van onze geschiedenis en identiteit bouwen aan de toekomst. Op basis van de Indonesische identiteit en de identiteit christenen in Nederland.

Dat is een opdracht voor ons: jemaat Protestan PERKI. Te midden van de storm van Covid19. Te midden van alles wat er binnen PERKI de afgelopen jaren is gebeurd. De aandachtspunten moeten we goed aanpakken: jongeren begeleiden in het geloof, juist nu zij opgroeien als ‘Nederlandse’ kinderen in de Nederlandse samenleving. Jongvolwassenen bestuurlijke verantwoordelijkheid geven. Geen wanorde in organisatie en financiën zoals in de afgelopen jaren bij de vereniging. Wat we niet nodig hebben is onenigheid, oude of persoonlijke tegenstellingen oproepen.

Onze opdracht is de erediensten te blijven organiseren, zoals zo goed gaat bij PERKI Rotterdam. PERKI Utrecht, PERKI Den Haag en PERKI Amsterdam-Buitenveldert. Zoals zo goed gaat bij onze zusters en broeders van de vereniging PERKI.

Erediensten met kwaliteit in de prediking en zorgvuldiger en eigentijdse liturgie. Zo God het wil met een eigen predikant. Met catechese voor onze tieners en jongeren. Met PA / Bijbelstudie voor de gemeenteleden thuis. Met toerusting voor de ambtsdragers en gemeenteleden. Met oecumenische samenwerking met onze naburige PKN-wijkgemeenten en andere kerkgenootschappen. Een voorbeeld is de samenwerking met de wijkgemeente Christus Triumfatorkerk met ds Jaap van de Akker, zoals vroeger met ds Baak.

Na alle voorbereidingen vanaf 2007 vond de vorming van de Jemaat Protestan PERKI binnen de PKN plaats in 2018. Een noodzakelijke versterking van de organisatie van PERKI. Organisatie is een vorm, een huis voor de geschiedenis en de identiteit van PERKI.

Amsal 23 : 18: Karena masa depan sungguh asa, dan harapanmu tidak akan hilang.

Spreuken 23 vers 18: Waarlijk dan is er toekomst, en jouw verwachting wordt niet afgesneden.

De toekomst van PERKI bouwen we als Indonesische christenen in Nederland op basis van onze geschiedenis en identiteit, en op het fundament van Jezus Christus.  Amen

Terjemahan Khotbah “Online”

Peringatan 90 tahun PERKI di Negeri Belanda

Pdt. Burret Olde

Jemaat PERKI yang dikasihi dalam nama Tuhan Yesus Kristus,

29.06.1930     Di salah satu ruangan kerja dalam gedung sekolah Pekabaran Injil Belanda di Oegstgeest terkumpul empat Mahasiswa Kristen dari Indonesia. Pembicaraan ini menghasilkan pembentukan Persekutuan Pemuda Kristen di Negeri Belanda.

Kenangan dari tanggal 24 hingga 27 desember 1930 :

Reunie Natal ini akan tetap menjadi kenangan dari semua peserta dan dapat dicatat sebagai suatu peristiwa istimewa dalam kehidupan orang Indonesia yang tinggal di Negeri Belanda. Kita, orang-orang dari berbagai bangsa dan bahasa berkumpul di Hardenbroek dan selama terlaksananya hari-hari reuni ini tidak terjadi halangan apapun yang mengganggu keserasian pertemuan ini. Kita telah merasakan Kristus dalam perasaan persaudaraan yang nyaman.

Apakah yang terjadi dengan Natal waktu itu? Kelahiran PERKI – Persekutuan Kristen Indonesia di Negeri Belanda, bersamaan dengan perayaan Natal. Demikian juga dalam 2020 kita merayakan kelahiran anugerah Tuhan Allah, Yesus Kristus. Hari ini kita merayakan dua kelahiran, yakni kelahiran dari Tuhan kita, Yesus Kristus dan kelahiran PERKI.

Patutlah kita bersyukur. Mari kita berterima kasih kepada Allah atas kelahiran Yesus Kristus, Terang Dunia.

Dalam Bayi Natal telah tercurah begitu banyak anugerah dan kasih untuk kita, manusia. Sepatutnya kita bersyukur, bahwa dalam Natal 1930 dengan mengikut jejak Yesus Kristus, pemuda Indonesia telah mendirikan Perkumpulan Pemuda Kristen Indonesia. Persekutuan Kristen Indonesia.

Kepengurusan pertama terdiri dari Bapak S. Nimpoeno, Bapak Paul Tindas, Bapak T.H.Lim, dr. T. Mulia, Bapak Frits Harahap, Ibu Pelengkahu, Bapak G. Kaligis, Bapak Paul Naingolan, Bapa G. Silitonga dan Bapak Thai Tobing dan saat ini PERKI telah berperan 90 tahun di Negeri Belanda.

Amsal 23:18: “Karena masa depan sungguh ada, dan harapanmu tidak akan hilang.”

Spreuken 23:18: “Waarlijk dan is er toekomst, en jouw verwachting wordt niet afgesneden.”

Sehubungan dengan nats dalam Amsal ada dua pertanyaan :

1.Apakah PERKI ada masa depan jika tidak dibangun berdasarkan sejarah?

2.Berapakah nilai sejarah PERKI apabila tidak adanya pembangunan untuk masa depan?

Maksud dari Perkumpulan Pemuda Kristen Indonesia adalah :

1.suatu hubungan, karena mereka di Negeri Belanda dalam perantauan tanpa adanya keluarga serta kultur Indonesia;

2.pembangunan rohani untuk para pemuda;

3.saling memberi pertolongan, tanpa menghiraukan asalmu di Indonesia.

Bapak Kaligis telah menulis bahwa “Tugas dari Persekutuan” adalah : menjemput para pendatang baru dari

Indonesia di pelabuhan. Membantu mencari pondokan, menunjukkan jaln dan cara tentang hidup di perantauan yang berhawa dingin seperti di Negeri Belanda ini, serta memberikan bantuan dimana perlu.

Generasi Pemuda Indonesia pertama telah membangun masa depannya di Negeri Belanda berdasarkan sejarah, kultur dan identitas sebagai orang Kristen dari Indonesia . Itu terjadi dalam waktu yang sangat tegang sebelum Perang Dunia ke-dua dan sebelum Kemerdekaan Republik Indonesia di tahun 1947.   

ICI menjadi tempat pertemuan. Para pemuda saling menopang dan mendapat bantuan dari Perkumpulan Mahasiswa Belanda dan lain perkumpulan. Setelah beberapa tahun berlalu, maka ICI hendak merayakan Natal, kemudian juga perayaan PASKAH. Semua dirayakan bersama, apakah kristen ataupun tidak.

Mereka berkumpul sebagai orang Indonesia. Dengan demikian maka generasi PERKI pertama telah membangun masa depannya di Negeri Belanda, berdasarkan sejarah, identitas dan agama Kristen. 

Terjadilah pembentukan perkumpulan dan di tahun 70-an pembentukan jemaat : para mahasiswa mulai berkeluarga sehingga perkumpulan bertumbuh, mulai di Amsterdam Buitenveldert. Perkumpulan terjadi dalam berbagai kota dan mengadakan ibadah. Semuanya dapat dibaca kembali pada www.jemaatprotestanperki.nl serta dalam buku jublieum PERKI. Saat ini kita kenal, bahwa dalam 9 kota terdapat empat jemaat gerejawi dan lima perkumpulan.

Amsal 23:18: “Karena masa depan sungguh ada, dan harapanmu tidak akan hilang.”

Spreuken 23:18: “Waarlijk dan is er toekomst, en jouw verwachting wordt niet afgesneden.”

Sehubungan dengan nats dalam Amsal ada dua pertanyaan :

1.Apakah PERKI ada masa depan jika tidak dibangun berdasarkan sejarah?

2.Berapakah nilai sejarah PERKI apabila tidak adanya pembangunan untuk masa depan?

Apabila di Indonesia anda bertemu dengan seseorang, pertanyaannya selalu : Dari mana? Ke mana?

Dari mana adalah sama dengan pertanyaan “apakah sejarahmu dan apakah identitasmu”?

Ke mana adalah sama dengan pertanyaan “apakah masa depanmu dan apa yang menjadi dasarnya.”?

Prof. Verkuyl menitik beratkan di PERKI sama seperti di geneasi pertama PERKI di tahun 1930, yakni :

1.haruslah menjadi “home” untuk para mahasiswa;

2.sebagai suatu tempat latihan untuk semua orang dari berbagai pulau di Indonesia :

  saling bertemu di Negeri Belanda untuk saling menguatkan;

3.tempat pemeliharaan serta penyelesaian masalah kemasyarakatan, secara pastoraat dan diaconaat.

Prof. Johannes Verkuyl adalah seorang utusan besar dari Gereja Belanda di Indonesia serta merupakan. Penolong besar untuk PERKI di Negeri Belanda, seperti juga pdt. Auke Hofman dan pdt. Henk Olde. Dalam tahun 70 hingga 80 –an generasi PERKI bersama dengan Prof. Verkuyl membangun masa depan PERKI berdasarkan sejarah dan identitas : Identitas sebagai orang Indonesia dan identitas sebagai orang Kristen. Prof. Verkuyl juga ikut dalam perjuangan kemerdekaan Republik Indonesia, meskipun pemerintah Belanda tidak menyetujuinya. Prof. Verkuyl memimpin generasi PERKI dengan antara lain buku “Aku percaya” yang merupakan “credo” agama kristen.

Dengan demikian maka generasi PERKI, bersama dengan Prof. Johannes Verkuyl dan pdt. Auke Hofman telah membangun masa depannya di Negeri Belanda dalam tahun-tahun 70, 80 dan 90 berdasarkan sejarah, identitas serta kepercayaan dalam agama kristen.

Sekarang ini adalah Natal 2020. Seluruh dunia dalam keadaan gawat dengan merajalelanya virus corona. Di Indonesia maupun Negeri Belanda telah banyak korbannya. Penyakit yang mendadak ini masih tetap menyebar dalam seluruh dunia. Obat vaksinasi yang telah di olah sekarang dilaksanakan. Kita berharap dan berdoa, bahwa virus ini dapat dikalahkan dengan vaksinasi ini.

Saat ini Natal 2020 dan PERKI berumur 90 tahun. 

Amsal 23:18: “Karena masa depan sungguh ada, dan harapanmu tidak akan hilang.”

Spreuken 23:18: “Waarlijk dan is er toekomst, en jouw verwachting wordt niet afgesneden.”

Sehubungan dengan nats dalam Amsal ada dua pertanyaan :

1.Apakah PERKI ada masa depan jika tidak dibangun berdasarkan sejarah?

2.Berapakah nilai sejarah PERKI apabila tidak adanya pembangunan untuk masa depan?

Dari mana? Ke mana?

Kita, jemaat Protestan PERKI harus membangun masa depan kita dengan cara yang sama seperti generasi ICI pertama lakukan, seperti dilakukan oleh generasi-generasi di tahun 79, 80 dan 90.

Berdasarkan sejarah dan identitas kita membangun masa depan; berdasarkan identitas Indonesia dan identitas orang kristen di Negeri Belanda.

Ini merupakan tugas kita sebagai jemaat Protestan PERKI. Di tengah badai Covid 19 – di tengah semua kejadian yang telah berlalu dalam PERKI di tahun-tahun terakhir ini.

Titik perhatian harus di tangani dnegan baik : memberi pimpinan dalam agama kepada para remaja, yang justru sekarang sedang bertumbuh sebagai Anak-anak belanda dalam kemasyarakatan Belanda. Memberi tugas untuk bertanggung jawab terhadap kepengurusan. Jangan sampai adanya ke simpang-siuran dalam organisasi dan keuangan sebagaimana telah terjadi tahun-tahun terakhir dalam perkumpulan. Kita tidak perlu mengungkit masalah pribadi, maupun lama.

Tugas kita adalam supaya ibadah-ibadah tetap dilaksanakan sebagaimana terlaksana baik di JP PERKI Rotterdam, JP PERKI Utrecht, JP PERKI Den Haag serta JP PERKI Amsterdam-Buitenveldert, sebagaimana juga berlangsung dengan baik antar saudara bersaudara di perkumpulan PERKI.

Ibadah dengan khotbah berkwalitas serta penyusunan liturgi yang lebih seksama mengikuti masa kini. Apabila Tuhan berkenan dengan pendeta PERKI sendiri; adanya ketesasi untuk remaja dan pemuda; adanya PA untuk anggota jemaat di rumah. Memenuhi kebutuhan para majelis serta anggota jemaat. Kerja sama okumenis dengan gereja mitra PKN setempat serta gereja-gereja lainnya. Sebagai contoh: Kerja sama antara majelis Gereja Christus Trionfator Den Haag, pdt. Jaap van de Akker atau seperti sebelumnya dengan pdt. Baak.

Setelah semua persiapan sejak 2007 maka dalam 2018 terbentuklah Jemaat Protestan PERKI dalam badan PKN yang merupakan bertambah kekuatan dalam organisasi PERKI.  Organisasi adalah suatu bentuk, tempat untuk sejarah dan identitas PERKI.

Amsal 23:18: “Karena masa depan sungguh ada, dan harapanmu tidak akan hilang.”

Spreuken 23:18: “Waarlijk dan is er toekomst, en jouw verwachting wordt niet afgesneden.”

Sebagai orang Kristen di Negeri Belanda kita membangun masa depan PERKI berdasarkan sejarah dan identitas kita dengan dasar Yesus Kristus.               

Amen